NBA nədir

NBA-nin hazırkı ən güclü oyunçuları basketbol dünyasında böyük təsir göstərən və fərqli oyun tərzləri ilə tanınan superulduzlardır. Onların hər biri liqada dominantlıq edir və müxtəlif bacarıqları ilə diqqət çəkir. 2024-cü ildə NBA-də ən güclü və diqqət çəkən oyunçular arasında aşağıdakı adlar var:

1. Giannis Antetokounmpo (Milwaukee Bucks)

• Pozisiya: Güclü hücumçu
• Xüsusiyyətləri: Giannis “Greek Freak” olaraq tanınır və möhtəşəm atletik bacarıqları ilə fərqlənir. Müdafiədə və hücumda çox yönlü oyun sərgiləyən Giannis, 2021-ci ildə Milwaukee Bucks-ı çempionluğa aparmışdır və 2 dəfə MVP (Ən Dəyərli Oyunçu) mükafatını qazanmışdır. O, güc, sürət və çevikliklə oyun meydanında dominantlıq edir.

2. Nikola Jokić (Denver Nuggets)

• Pozisiya: Mərkəz
• Xüsusiyyətləri: Nikola Jokić, 2023-cü ildə NBA çempionluğunu qazandı və MVP mükafatlarını qazanmış serbiyalı oyunçudur. O, əla paslaşma qabiliyyəti, yüksək basketbol zəkası və həm müdafiədə, həm də hücumda balanslı oyun tərzi ilə tanınır. Jokić müasir dövrün ən texniki mərkəz oyunçularından biri hesab edilir.

3. Luka Dončić (Dallas Mavericks)

• Pozisiya: Müdafiəçi
• Xüsusiyyətləri: Luka Dončić çox gənc olmasına baxmayaraq, NBA-də artıq ulduz səviyyəsinə çatmışdır. Sloveniyalı oyunçu meydanda möhtəşəm oyun görmə qabiliyyəti, güclü hücum performansı və liderlik bacarığı ilə tanınır. O, çoxsaylı triple-double nəticələri ilə tanınan və Dallas Mavericks-in aparıcı oyunçusudur.

4. LeBron James (Los Angeles Lakers)

• Pozisiya: Kiçik hücumçu
• Xüsusiyyətləri: LeBron James artıq illərdir ki, NBA-də dominant oyunçulardan biridir və ən təcrübəli oyunçular arasındadır. O, fiziki cəhətdən güclü, çox yönlü və hər mövqedə oynamaq bacarığı ilə tanınır. LeBron dörd dəfə NBA çempionu olub və liqada keçirdiyi illər ərzində həm hücumda, həm də müdafiədə yüksək səviyyədə çıxış edib.

5. Kevin Durant (Phoenix Suns)

• Pozisiya: Kiçik hücumçu
• Xüsusiyyətləri: Kevin Durant hücum potensialı və səmərəli qol vurma qabiliyyəti ilə məşhurdur. Onun boyu və texniki bacarıqları ona həm perimetrdən, həm də rəqibin boyalı sahəsində asanlıqla xal qazanmağa imkan verir. Durant 2 dəfə NBA çempionluğu və Final MVP mükafatlarını qazanmışdır.

6. Stephen Curry (Golden State Warriors)

• Pozisiya: Müdafiəçi
• Xüsusiyyətləri: Stephen Curry, müasir basketbolda atış tərzini dəyişən oyunçulardan biridir. Üçlük atışlarında rekordçudur və onun sürətli hücum qabiliyyəti onu NBA tarixində ən yaxşı atıcılardan biri edir. O, 4 dəfə NBA çempionluğu qazanıb və 2 dəfə MVP mükafatına layiq görülüb.

7. Jayson Tatum (Boston Celtics)

• Pozisiya: Kiçik hücumçu
• Xüsusiyyətləri: Jayson Tatum gənc olmasına baxmayaraq, artıq liqada dominant oyunçular sırasına daxildir. Onun sürətli hərəkətləri, üçlük atışları və çox yönlü hücum tərzi Boston Celtics-in liderlərindən biri olmasını təmin edir. O, komandasını finala qədər çatdırıb və gələcəkdə çempionluq qazanma potensialına sahibdir.

8. Joel Embiid (Philadelphia 76ers)

• Pozisiya: Mərkəz
• Xüsusiyyətləri: Joel Embiid NBA-nin ən güclü mərkəz oyunçularından biridir. Müdafiədə və hücumda dominantlığı ilə tanınan Embiid, öz boyuna və çəkisinə görə çox çevikdir və güclü fiziki oyun sərgiləyir. 2023-cü ildə MVP mükafatını qazanmışdır və hər mövsüm əla performans göstərir.

9. Devin Booker (Phoenix Suns)

• Pozisiya: Müdafiəçi
• Xüsusiyyətləri: Devin Booker möhtəşəm hücum potensialı və atış səmərəliliyi ilə tanınır. O, Phoenix Suns-ın əsas oyunçusudur və komandasını 2021-ci ildə NBA finalına qədər aparıb. Booker, həm uzaqdan, həm də yaxın məsafədən səmərəli atış edən oyunçular arasındadır.

10. Anthony Davis (Los Angeles Lakers)

• Pozisiya: Güclü hücumçu/mərkəz
• Xüsusiyyətləri: Anthony Davis çox yönlü müdafiəçi və hücumçudur. O, həm boyalı sahədə, həm də perimetrdən oynamaq bacarığına malikdir. Davis, LeBron James ilə birlikdə Los Angeles Lakers-i 2020-ci ildə çempionluğa aparmışdır və güclü müdafiəçi kimi tanınır.

Bu oyunçular NBA-nin indiki dövründə ən yüksək səviyyədə çıxış edən və müxtəlif bacarıqları ilə liqada öz adlarını qazanan superulduzlardır. Onların hər biri komandasına liderlik edir və basketbolsevərlərin diqqətini çəkən parlaq performanslar nümayiş etdirir.

NBA oyunçularının ortalama maaşları necədir

NBA oyunçularının ortalama maaşları dünyada ən yüksək maaşlar arasında yer alır və bu, NBA-nin güclü iqtisadiyyatı və populyarlığı ilə əlaqədardır. 2024-cü il üçün ortalama NBA oyunçu maaşı təxminən 9.5 milyon dollar civarındadır. Bununla belə, oyunçuların maaşları təcrübələrinə, komanda büdcələrinə, oynadıqları mövqeyə və oyun səviyyələrinə görə əhəmiyyətli dərəcədə dəyişir.

NBA oyunçularının maaşları aşağıdakı faktorlardan asılı olaraq dəyişir:

1. Superulduzlar və Maksimum Kontraktlar: NBA-nin ən yüksək səviyyəli oyunçuları, yəni superulduzlar, hər mövsüm üçün ən yüksək məbləğləri qazanırlar. Bu oyunçular, ümumiyyətlə, maksimum dəyərdə kontraktlar imzalayırlar. 2024-cü ildə superulduz oyunçuların illik maaşları təxminən 40-50 milyon dollar civarında dəyişir. Məsələn:
   • Stephen Curry (Golden State Warriors) və LeBron James (Los Angeles Lakers) kimi oyunçular illik maaş olaraq təxminən 50 milyon dollara yaxın məbləğlər qazanır.
   • Nikola Jokić və Giannis Antetokounmpo kimi MVP səviyyəli oyunçular da maksimum maaş müqavilələri ilə oynayır və təxminən 45-50 milyon dollar arası maaş alırlar.
2. Təcrübəli Oyunçular: Oyunçuların təcrübəsi artdıqca, onların maaşları da yüksəlir. NBA-də uzun illərdir çıxış edən təcrübəli oyunçular (superulduz olmasalar belə) yüksək məbləğlər qazana bilərlər. Bu oyunçuların ortalama maaşları ildə 10-20 milyon dollar aralığında ola bilər. Bu kateqoriyaya əsas heyətdə mühüm rol oynayan, lakin superulduz statusuna çatmamış oyunçular daxildir.
3. Gənc və Yeni Oyunçular: NBA-yə yeni qatılan və ya təcrübə yığmaqda olan oyunçuların maaşları daha aşağı olur. Onlar ümumiyyətlə ruki müqavilələri ilə oynayırlar. Ruki müqavilələrində maaş məbləği NBA-nin kollektiv əmək müqaviləsinə görə müəyyən edilir və bu məbləğ illik olaraq təxminən 2-10 milyon dollar arasında dəyişir. İlk turda seçilən oyunçuların müqavilələri daha yüksək olsa da, ikinci turda və ya sərbəst olaraq liqaya qoşulan gənc oyunçuların maaşları nisbətən aşağıdır.
4. Veteran Minimum Kontraktlar: NBA-də təcrübəli oyunçular üçün “veteran minimum” maaşlar mövcuddur. Bu kateqoriya altında olan oyunçular ən azı bir neçə il NBA-də oynayıbsa, minimum maaşla çıxış edə bilərlər. Veteran oyunçular üçün minimum maaş, onların təcrübəsinə əsaslanaraq dəyişir, lakin bu məbləğ 2024-cü il üçün təxminən 2.7 milyon dollar təşkil edir.

Əlavə Qazanc Mənbələri:

Bundan başqa, NBA oyunçularının böyük əksəriyyəti reklam müqavilələri, sponsorluq razılaşmaları və şəxsi layihələrdən də əlavə gəlirlər əldə edirlər. Məsələn:

• LeBron James, Kevin Durant, və Stephen Curry kimi oyunçular böyük brendlərlə (Nike, Under Armour, Adidas və s.) müqavilələr imzalamışdırlar və bu müqavilələrdən hər il milyonlarla dollar qazanırlar.
• Sosial media və kommersiya layihələri də NBA oyunçularına əlavə gəlir mənbələri yaradır.

Ən Yüksək Maaşlı Oyunçular:

2024-cü il üçün NBA-nin ən yüksək maaşlı oyunçuları arasında yer alan bir neçə ad:

• Stephen Curry (Golden State Warriors) – təxminən 52 milyon dollar.
• LeBron James (Los Angeles Lakers) – təxminən 50 milyon dollar.
• Nikola Jokić (Denver Nuggets) – təxminən 47 milyon dollar.
• Kevin Durant (Phoenix Suns) – təxminən 47 milyon dollar.
• Giannis Antetokounmpo (Milwaukee Bucks) – təxminən 45 milyon dollar.

Xülasə:

NBA oyunçularının ortalama maaşı 2024-cü ildə təxminən 9.5 milyon dollar civarındadır. Superulduzlar isə ildə 40-50 milyon dollar qazanırlar, təcrübəsiz və ya ruki oyunçular isə daha aşağı məbləğlərlə müqavilə bağlayırlar.

NBA-də oyun qaydaları necədir və normal oyun zamanı neçə oyunçu iştirak edir

NBA-də oyun qaydaları ümumilikdə basketbolun beynəlxalq qaydalarına oxşardır, lakin bəzi fərqlər mövcuddur. Bu qaydalar oyunun rəvan və ədalətli keçirilməsini təmin etmək üçün müəyyən edilmişdir. Aşağıda NBA-nin əsas oyun qaydalarını və oyun zamanı iştirak edən oyunçular haqqında məlumatı tapa bilərsiniz.

NBA Oyun Qaydaları

1. Oyun Formatı və Zamanı:
   • Dörd rüb: NBA oyunları 12 dəqiqəlik dörd rübdən ibarətdir. Oyunun ümumi müddəti rəsmi olaraq 48 dəqiqədir.
   • Fasilələr: İkinci rübün sonunda fasilə olur və bu, adətən təxminən 15 dəqiqə davam edir.
   • Əlavə vaxt: Oyun bərabərliklə bitərsə, 5 dəqiqəlik əlavə vaxt (overtime) oynanır. Əlavə vaxtlarda da nəticə bərabər qalarsa, növbəti 5 dəqiqəlik overtime oynanır.
2. Komandalar və Oyunçular:
   • Hər bir komanda oyun meydanında eyni vaxtda 5 oyunçu ilə təmsil olunur.
   • Ümumiyyətlə, hər bir NBA komandasında 15 oyunçu olur, lakin yalnız 13-ü oyun zamanı iştirak üçün aktivdir.
   • Komandanın mövqeləri belədir: 1 müdafiəçi, 1 atıcı müdafiəçi, 1 kiçik hücumçu, 1 güclü hücumçu və 1 mərkəz. Oyunçuların rolu onların mövqeyinə görə dəyişir.
3. Topun Oynanma Qaydası:
   • Hücum müddəti: Komandalar topu sahibləndikdən sonra hücum üçün 24 saniyəlik müddətə sahibdirlər. Bu müddət ərzində atış etməli və top halqaya dəyməlidir. Əks halda, top rəqibə verilir.
   • 8 saniyə qaydası: Hücum edən komanda topu müdafiə sahəsindən hücum sahəsinə keçirmək üçün 8 saniyə vaxtı var. Əks halda, top rəqib komandaya verilir.
   • Topun oyunda qalması: Oyunçular topu iki əllə sürə bilməzlər. Topu yalnız bir əl ilə sürmək mümkündür. İki əllə topun yerə vurulması və ya topu sıxmaq qayda pozuntusu sayılır (double dribble).
4. Müdafiə Qaydaları:
   • Müdafiədə komanda rəqibi düzgün formada blok etməli, topu oğurlamağa çalışmalı və ya oyunçunu qapalı saxlamağa cəhd göstərməlidir. Fiziki təmaslar qayda pozuntusu və ya faul sayılır.
   • Müdafiə zamanı 3 saniyə qaydası: Müdafiə edən oyunçu rəqibin boyalı sahəsində 3 saniyədən çox qalmamalıdır. Bu qaydanı pozmaq rəqibə texniki faul imkanı verir.
5. Faullar və Texniki Cəzalara Aid Qaydalar:
   • Hər bir oyunçuya rəsmi olaraq 6 faul etməyə icazə verilir. Oyunçu 6 faul etdikdən sonra oyundan kənarlaşdırılır (faul limitini keçmək).
   • Şəxsi faullar: Müdafiədə və ya hücumda rəqibə qarşı təmasın miqdarından asılı olaraq verilən cəzalardır.
   • Cərimə atışları: Faul nəticəsində cərimə zərbəsi qazanılır. Faul edilən oyunçu sərbəst atış xəttindən iki və ya üç cərimə atışı edər.
   • Texniki faul: Qayda pozuntusuna görə hakimlər texniki faul verə bilər. Texniki faul zamanı rəqib komanda sərbəst atış imkanı əldə edir. Texniki faulların səbəbi, oyunçuların, məşqçilərin və ya digər şəxslərin qaydalara uyğun olmayan hərəkətləri ola bilər.
6. Atışlar və Xal Sistemi:
   • Sahədən atış: Oyunda edilən hər uğurlu atış 2 xal qazandırır.
   • Üçlük atış: Əgər oyunçu üç xallıq xəttin arxasından atış edərsə və bu atış uğurlu olarsa, 3 xal qazanılır.
   • Cərimə atışları: Hər cərimə atışı 1 xal qazandırır.
7. Keçid Hücumu Qaydaları (Transition):
   • Müdafiədə olan komanda topu ələ keçirdikdən sonra sürətli hücum (fast break) başlatmaq üçün çalışır. Bu keçid hücumları çox vaxt rəqibin müdafiəsi tam yerinə oturmadan asan xal qazanmağa imkan yaradır.
8. Topun Oyun Sahəsindən Çıxması:
   • Əgər top oyun sahəsindən çıxarsa, top sonuncu ona toxunan komandanın rəqibinə verilir. Oyun sahəsinin kənarına çıxan top “out” sayılır və top rəqib komandaya keçir.

Oyun Qaydalarının Məqsədi:

NBA qaydalarının məqsədi oyunun həm ədalətli, həm də əyləncəli olmasını təmin etməkdir. Hücum və müdafiə qaydaları oyunun axarını tənzimləyir və hər iki komandanın bərabər şərtlər altında mübarizə aparmasına şərait yaradır. Hər mövqedə oynayan oyunçuların spesifik rolları və qaydaları var ki, bu da basketbolun çox yönlü və strateji bir oyun olmasını təmin edir.

Xülasə olaraq, NBA oyununda hər bir komandada meydançada 5 oyunçu iştirak edir, oyun isə dörd 12 dəqiqəlik rübdən ibarətdir. Oyun zamanı oyunçular hücum və müdafiə qaydalarına uyğun olaraq mübarizə aparırlar, faul və texniki qayda pozuntuları isə oyunun gedişatına təsir edir.